Tối ưu hóa quy trình mặc đồ bảo hộ đúng chuẩn, nâng cao an toàn lao động

Trang phục bảo hộ lao động là yếu tố then chốt bảo vệ người lao động khỏi rủi ro. Tuy nhiên, việc chủ quan và không nắm rõ quy trình mặc đồ bảo hộ đúng chuẩn có thể làm giảm hiệu quả bảo vệ và gây bất tiện khi làm việc. Bài viết này, Chuki Safety sẽ hướng dẫn chi tiết các bước trong quy trình mặc đồ bảo hộ đúng cách, giúp doanh nghiệp tối ưu an toàn, nâng cao năng suất và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn lao động quốc tế.

Quy trình mặc đồ bảo hộ đúng chuẩn cho nhà máy & doanh nghiệp

Việc thiết lập và tuân thủ một quy trình mặc đồ bảo hộ chuẩn mực là yêu cầu thiết yếu đối với mọi doanh nghiệp có môi trường làm việc tiềm ẩn rủi ro. Không chỉ giúp đảm bảo an toàn tối đa, quy trình này còn thể hiện văn hóa an toàn lao động chuyên nghiệp của tổ chức.

Tầm quan trọng của quy trình mặc đồ bảo hộ

Tầm quan trọng của quy trình mặc đồ bảo hộ nằm ở việc tạo ra một hệ thống bảo vệ toàn diện và thói quen an toàn nghiêm ngặt. Quy trình này không chỉ giúp đảm bảo độ vừa vặn và kiểm tra khiếm khuyết của thiết bị trước khi sử dụng, mà còn thiết lập thứ tự mặc đúng đắn để các lớp bảo vệ hoạt động hiệu quả, ngăn ngừa khe hở cho các tác nhân nguy hiểm xâm nhập. Việc tuân thủ quy trình này mang lại hai lợi ích cốt lõi:

• Giảm thiểu nguy cơ tai nạn: Giúp ngăn ngừa các tai nạn tức thời (như vấp ngã do đồ quá rộng, ngã từ trên cao) và tối ưu hóa phản ứng trong tình huống khẩn cấp, ví dụ: việc đeo dây an toàn đúng cách có thể giảm đến 70% tai nạn ngã từ trên cao.
• Bảo vệ sức khỏe và tuân thủ pháp luật: Ngăn chặn bụi mịn, hóa chất, vi khuẩn xâm nhập để phòng chống các bệnh nghề nghiệp và phơi nhiễm tích lũy. Đồng thời, đây là nghĩa vụ pháp lý bắt buộc, giúp doanh nghiệp tuân thủ Luật An toàn, Vệ sinh Lao động, giảm chi phí và nâng cao uy tín.

Các bước chuẩn bị trước khi mặc đồ bảo hộ

Trước khi bắt đầu quy trình mặc đồ bảo hộ, cần thực hiện các bước chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối đa. Đây là giai đoạn thường bị bỏ qua nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn với trang thiết bị bảo hộ.

Kiểm tra tình trạng đồ bảo hộ là bước không thể thiếu, giúp phát hiện và loại bỏ thiết bị mất an toàn. Quy trình này bao gồm:

• Kiểm tra tổng thể bằng mắt thường để tìm vết nứt, rách, sờn và biến màu;
• Kiểm tra chức năng cơ bản như khóa, móc và các phần điều chỉnh kích cỡ;
• Kiểm tra thời hạn sử dụng của các vật tư như mặt nạ phòng độc,
• Đảm bảo độ sạch sẽ (không còn dư lượng hóa chất, dầu mỡ) trước khi sử dụng. Việc kiểm tra cần được thực hiện có hệ thống để bảo đảm thiết bị luôn ở trạng thái tốt nhất.

Dưới đây là bảng kiểm tra nhanh các loại đồ bảo hộ phổ biến mà bạn có thể tham khảo:

Loại thiết bị	Điểm cần kiểm tra	Dấu hiệu cần thay thế
Mũ bảo hộ	Vỏ ngoài, quai đeo, lót trong	Vết nứt, biến dạng, quai đeo giãn
Kính bảo hộ	Tròng kính, gọng kính, dây đeo	Xước, mờ, nứt, dây đeo lỏng
Khẩu trang	Dây đeo, van thở, lớp lọc	Rách, méo mó, bẩn, khó thở
Găng tay	Ngón tay, lòng bàn tay, cổ tay	Thủng, rách, mỏng, cứng
Giày bảo hộ	Mũi thép, đế, dây buộc	Mòn đế, bong tróc, nứt da
Dây an toàn	Dây đai, móc khóa, đệm vai	Sờn, rách, biến dạng, khóa kẹt

Quy trình mặc và tháo đồ bảo hộ theo tiêu chuẩn

Quy trình mặc và tháo đồ bảo hộ là hai quá trình riêng biệt nhưng có mối liên hệ mật thiết với nhau. Cả hai đều cần được thực hiện theo một trình tự nghiêm ngặt để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối đa và giảm thiểu nguy cơ nhiễm bẩn.

Các bước mặc đồ bảo hộ đúng thứ tự

Quy trình mặc đồ bảo hộ chuẩn tuân theo nguyên tắc “từ trong ra ngoài” để đảm bảo các lớp bảo vệ được xếp chồng hợp lý, bắt đầu bằng việc chuẩn bị cá nhân (vệ sinh tay, buộc tóc, tháo trang sức).

Các bước chính được thực hiện theo trình tự:

• Quần áo và giày: Mặc quần áo bảo hộ cơ bản hoặc bộ liền thân (coverall), sau đó đi giày/ủng bảo hộ và buộc dây cẩn thận, đảm bảo ống quần phủ ngoài giày/ủng.
• Bảo vệ hô hấp và mắt: Trang bị khẩu trang lọc bụi/khí độc hoặc mặt nạ phòng độc, sau đó đeo kính bảo hộ/tấm che mặt, kiểm tra độ kín và tầm nhìn.
• Bảo vệ đầu và tay: Đội mũ bảo hộ (cài quai), rồi đeo găng tay (kéo ống tay áo phủ lên cổ găng tay).
• Hoàn thiện và kiểm tra: Kéo khóa, dán kín các phần bảo vệ bổ sung và thực hiện kiểm tra cuối cùng (có thể nhờ đồng nghiệp kiểm tra phía sau) để đảm bảo toàn bộ hệ thống đã khít khao và không có khe hở.

Lưu ý khi tháo đồ bảo hộ để đảm bảo vệ sinh và an toàn

Quy trình tháo đồ bảo hộ cũng quan trọng không kém quy trình mặc, đặc biệt trong môi trường làm việc có yếu tố độc hại hoặc nhiễm khuẩn. Quy trình tháo đồ bảo hộ chuẩn tuân theo nguyên tắc “từ ngoài vào trong” và “từ bẩn đến sạch”.

• Tháo đồ bảo hộ theo thứ tự ngược lại: Luôn tháo đồ bảo hộ theo trình tự ngược lại so với khi mặc (từ ngoài vào trong, từ ít bẩn nhất đến bẩn nhất), và luôn coi bề mặt ngoài là đã nhiễm bẩn để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm chéo.
• Không dùng lại đồ bẩn: Đồ bảo hộ sử dụng một lần phải được thải bỏ ngay lập tức; đồ bảo hộ có thể tái sử dụng cần được phân loại và xử lý vệ sinh/giặt giũ theo quy trình nghiêm ngặt, tuyệt đối không mang đồ bẩn ra khỏi khu vực làm việc.
• Rửa sạch tay sau khi tháo: Đây là bước cuối cùng và bắt buộc; cần rửa tay kỹ lưỡng theo kỹ thuật 6 bước (cả kẽ ngón tay, móng tay và cổ tay) ngay lập tức sau khi tháo bỏ toàn bộ đồ bảo hộ.
• Tránh nhiễm chéo lên cơ thể: Tuyệt đối không chạm tay đã nhiễm bẩn lên mặt, tóc, hoặc các vùng da hở trong suốt quá trình tháo đồ, và nên thay găng tay mới giữa các bước nếu cần thiết.
• Quy trình khẩn cấp: Trong trường hợp khẩn cấp (thủng đồ, tiếp xúc hóa chất), ưu tiên rời khỏi khu vực nguy hiểm và rửa sạch vùng tiếp xúc trước khi tiến hành tháo đồ theo quy trình chuẩn.

Những lỗi thường gặp trong quy trình mặc và tháo đồ bảo hộ

Mặc dù quy trình mặc và tháo đồ bảo hộ có thể được hướng dẫn chi tiết, nhưng trong thực tế vẫn thường xảy ra nhiều sai sót do thói quen, áp lực thời gian hoặc thiếu ý thức. Việc nhận diện và khắc phục những lỗi này là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả bảo vệ của đồ bảo hộ.

Nhân viên chưa tuân thủ quy trình

Thách thức lớn nhất là nhân viên thường mắc lỗi mặc sai thứ tự, ví dụ như đeo găng tay trước áo hoặc mũ trước khẩu trang, dẫn đến mất đi tính liên tục của hàng rào bảo vệ và tạo ra khe hở. Thêm vào đó, việc bỏ qua thao tác kiểm tra (như kiểm tra độ kín của mặt nạ hay dây đai an toàn) khiến thiết bị có khiếm khuyết được sử dụng mà không hề hay biết.

Cách xử lý và bảo quản đồ bảo hộ sau khi sử dụng

• Phân loại và bỏ: Loại bỏ ngay đồ dùng một lần và phân loại rõ ràng đồ cần giặt, tái sử dụng, hoặc xử lý như chất thải nguy hại (nếu dính hóa chất).
• Vệ sinh định kỳ: Làm sạch và khử trùng mũ, kính, mặt nạ sau mỗi lần sử dụng; tuân thủ hướng dẫn vệ sinh đặc biệt cho quần áo bảo hộ.
• Bảo quản đúng chỗ: Cất giữ thiết bị tại nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng và nhiệt độ cao; lưu trữ riêng biệt các thiết bị đặc thù (như đồ cách điện).
• Bảo trì và kiểm tra: Lập kế hoạch kiểm tra chuyên sâu định kỳ và thay thế/sửa chữa kịp thời theo tiêu chuẩn để kéo dài tuổi thọ và duy trì hiệu quả bảo vệ.

Câu hỏi thường gặp về quy trình mặc và tháo đồ bảo hộ

Dưới đây là những câu hỏi phổ biến cùng câu trả lời chi tiết, giúp làm rõ những vấn đề quan trọng liên quan đến việc sử dụng đồ bảo hộ lao động.

Tại sao cần phải tuân thủ trình tự mặc đồ bảo hộ? 

Việc tuân thủ trình tự giúp đảm bảo tính liên tục của hàng rào bảo vệ (từ trong ra ngoài), ngăn ngừa khe hở tại các mối nối (cổ tay, cổ áo, mắt cá chân) và tối ưu hóa hiệu quả bảo vệ tổng thể, giảm nguy cơ phơi nhiễm chất độc hại.

Đồ bảo hộ nào cho ngành điện tử, thực phẩm, xây dựng? 

• Điện tử: Cần đồ bảo hộ chống tĩnh điện (ESD), bao gồm quần áo, giày, găng tay ESD, mũ trùm phòng sạch.
• Thực phẩm: Cần đồ bảo hộ vệ sinh, chống thấm (ủng, tạp dề, lưới trùm tóc) và tuân thủ tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.
• Xây dựng: Cần đồ bảo hộ chịu lực, chống đâm xuyên (mũ cứng, giày mũi thép/chống đinh, dây đai an toàn) và quần áo chống rách, mài mòn.

Khi nào cần thay mới đồ bảo hộ?

Cần thay mới ngay lập tức khi thiết bị bị hư hỏng rõ rệt (nứt, rách, thủng), khi đã hết hạn sử dụng (đặc biệt là mặt nạ phòng độc, bình dưỡng khí) hoặc khi giảm hiệu quả bảo vệ (ví dụ: găng tay cách điện không đạt kiểm định định kỳ).

Tuân thủ quy trình mặc đồ bảo hộ không chỉ là yêu cầu bắt buộc trong an toàn lao động mà còn là thói quen giúp bảo vệ tính mạng và sức khỏe mỗi ngày. Khi thực hiện đúng, người lao động có thể yên tâm làm việc, giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu suất công việc.

Để cập nhật các hướng dẫn an toàn mới nhất, hãy truy cập website Chuki Safety đơn vị đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc xây dựng môi trường làm việc an toàn và chuyên nghiệp.